Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
De Eerste Kamer heeft op 14 maart 2023 besloten dat de nieuwe Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) per 1 januari 2024 definitief in werking treden.
Met de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen wordt de consument beter beschermd. Er komt een kwaliteitscontroleur die het bouwplan toetst op risico’s en op de bouwplaats controleert of het werk aan alle wettelijke bouwvoorschriften voldoet. Bouwers/aannemers worden meer aansprakelijk voor de kwaliteit van hun bouwwerken. Consumenten krijgen een betere bescherming als na oplevering van een bouwwerk gebreken worden ontdekt. Dat komt door het aanscherpen van de wettelijke aansprakelijkheid van de aannemer.
Status Wkb
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is vanaf 1 januari 2024 ingegaan. De veranderingen gaan in stappen.
De veranderingen uit de Wkb gelden (naar verwachting) tot en met 2028 alleen voor nieuwbouw van eenvoudige bouwwerken (laagste gevolgklasse). Dit zijn bijvoorbeeld eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. Daarna volgen de andere bouwwerken. Dat begint met verbouw van eenvoudige bouwwerken, mogelijk vanaf 1 juli 2025. Hierdoor kunnen bouwbedrijven en gemeenten stap voor stap ervaring opdoen met het nieuwe toezicht in de bouw.
Het publiekrechtelijke deel van de Wkb (de melding bouwactiviteit, het dossier bevoegd gezag en de kwaliteitsborging) gaat gelden voor vergunningsaanvragen die na de datum van inwerkingtreding (1-1-2024) zijn ingediend en is van toepassing op vergunningsplichtige bouwwerken.
Naast nieuwbouw geldt de Wkb ook voor vergunningsplichtige verbouwingen aan een woning of een bedrijfspand. De veranderingen uit de Wkb gelden in eerste instantie alleen voor eenvoudige bouwwerken; gevolgklasse 1. Dit zijn bijvoorbeeld eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. In een later stadium volgen de andere bouwwerken (gevolgklasse 2 en 3). Hierdoor kunnen bouwbedrijven en gemeenten stap voor stap ervaring opdoen met het nieuwe toezicht in de bouw.
Het privaatrechtelijke deel (o.a. de aansprakelijkheid, de waarschuwingsplicht en het opleverdossier) gaat gelden voor aanneemovereenkomsten die gesloten zijn na de datum van inwerkingtreding (1-1-2024). Met uitzondering van de waarschuwingsplicht, die geldt ook voor lopende contracten. De wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek, oftewel het privaatrechtelijk deel van de Wkb, gaat gelden voor alle bouwwerken, dus ook de niet-vergunningsplichtige. Er is geen fasering.
Doel: minder gebreken bij nieuwbouw en verbouw
Het kabinet wil dat bouwbedrijven de kwaliteit van hun werk beter controleren (verbeteren van kwaliteit en borging van de kwaliteit). Zo kan de bouwkwaliteit van gebouwen verbeteren door minder bouwfouten en gebreken. Bijvoorbeeld constructiefouten, brandonveilige situaties, onvoldoende isolatie of een slecht functionerende ventilatie. Ook hoeven bouwbedrijven minder kosten te maken voor het herstel van bouwfouten (vermindering faalkosten). Daarnaast is ook de verbetering van de positie van de consument een van de drie belangrijkste doelen van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.
Nieuwe wet kwaliteitsborging: strenger bouwtoezicht en een betere aansprakelijkheidsregeling
Het kabinet voert een nieuw stelsel van kwaliteitsborging in. Dit zijn de belangrijkste veranderingen:
- De aansprakelijkheid van de aannemer wordt verruimd. Ook als gebreken NIET bij oplevering geconstateerd zijn, blijft de aannemer aansprakelijk. Tenzij de gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen.
- De 5%-regeling voor de woningbouw gaat veranderen. Het komt neer op vrijgave van de laatste 5% op expliciet aangeven van de consument/opdrachtgever. De bouwer moet daarom het moment van oplevering duidelijk communiceren aan de consument.
- De aannemer heeft bij woningbouw een informatieplicht en moet de consument/opdrachtgever informeren over de wijze van verzekeren voor gebreken en afbouw.
- De aannemer moet bij oplevering een opleverdossier aan de consument/opdrachtgever overhandigen waarin volledig inzicht geboden wordt in de nakoming van de overeenkomst.
- Het stelsel van toetsing op relevante aspecten van kwaliteit wordt aangepast.
- Vóór in gebruik name van een bouwwerk is een goedkeurende verklaring van een kwaliteitsborger nodig
WKB informatie online
Meer info via onderstaande websites
- Themapagina Wet kwaliteitsborging van Bouwend Nederland
- Infobladen bouwrecht met o.a. het Infoblad Bouwrecht Wkb 2023
- Toelichtingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw (RVO)
- Stichting Instituut voor Bouwkwaliteit (IBK)
- Informatiepunt Leefomgeving
TiMaX en de WKB
TiMaX is uw WKB partner voor het onderbouwen van de volgende onderdelen
- Bouwplantoetsing
- Daglichttoetreding
- Ventilatie
- BENG
- EP-W/D (BRL 9500 woningbouw detailmethode)
- EP-U/D (BRL 9500 utiliteit detailmethode)
- TOjuli – GTO
- Energielabel Nieuwbouw
- MPG (milieuprestatie gebouwen)
